Hoe blijf je mentaal sterk tijdens een endometriose-flare-up?
Een endometriose-flare-up kan je volledig uit balans brengen. De intense pijn, vermoeidheid en emoties zoals frustratie of angst maken het moeilijk om positief te blijven. Tijdens zo’n episode voelt het alsof je wordt opgeslokt door je klachten en het enige wat je wilt, is dat het stopt. Hoe zorg je ervoor dat je mentaal sterk blijft, ook wanneer je lichaam je in de steek lijkt te laten? Er zijn vijf bewezen strategieën die je helpen om veerkrachtig te blijven tijdens een flare-up. Het gaat niet alleen om overleven, maar om manieren vinden om jezelf te ondersteunen, zowel fysiek als emotioneel.
1. Begrijp wat er gebeurt tijdens een flare-up
Tijdens een flare-up voelt het vaak alsof je lichaam je vijand is. Maar het kan helpen om te begrijpen wat er in je lichaam en geest gebeurt, zodat je jezelf beter kunt ondersteunen.
Bij een flare-up kunnen de volgende dingen spelen:
Fysieke pijn: Ontstekingen in je buikgebied activeren je zenuwstelsel, wat kan leiden tot intense pijn en spanning in je hele lichaam.
Mentale belasting: De constante pijn en het onvoorspelbare karakter van een flare-up kunnen leiden tot angst, verdriet, en frustratie.
Emotionele overprikkeling: Je voelt je sneller geïrriteerd of machteloos omdat je lichaam niet meewerkt.
Door te begrijpen dat deze reacties normaal zijn, kun je mild zijn voor jezelf. Je hoeft niet ‘sterk’ te zijn in de traditionele zin – het is oké om het moeilijk te hebben. Gebruik het Zelfcompassie Workbook om hier mee om te gaan.
Oefening: Maak ruimte voor je emoties
Wanneer een flare-up begint, vraag jezelf:
Wat voel ik nu? (bijvoorbeeld: angst, frustratie, verdriet)
Wat heeft mijn lichaam nodig?
Wat heeft mijn geest nodig?
Schrijf deze antwoorden op zonder oordeel. Dit geeft je een helder beeld van waar je aandacht aan kunt besteden.
2. Kalmeer je zenuwstelsel
Een flare-up activeert vaak je stressrespons, waardoor je zenuwstelsel in de “vecht-of-vlucht”-modus terechtkomt. Dit kan de pijn en je mentale spanning verergeren. Het kalmeren van je zenuwstelsel is daarom een van de belangrijkste dingen die je kunt doen.
Technieken om je zenuwstelsel te kalmeren:
Ademhalingsoefeningen:
Probeer de 4-7-8-methode: Adem 4 seconden in, houd je adem 7 seconden vast, en adem 8 seconden langzaam uit. Herhaal dit 5 keer.
Dit verlaagt je hartslag en helpt je zenuwstelsel te ontspannen.
Progressieve spierontspanning:
Span langzaam elke spiergroep in je lichaam aan (bijvoorbeeld je schouders, armen, benen) en laat daarna los. Dit helpt om opgebouwde spanning in je lichaam te verminderen.
Rustgevende muziek of geluiden:
Zet zachte muziek, natuurgeluiden of een meditatie op. Dit kan een kalmerend effect hebben op je geest.
3. Wees mild voor jezelf
Tijdens een flare-up kan er een innerlijke criticus opkomen die zegt: “Waarom kun je dit niet aan? Waarom lukt het je niet om normaal te functioneren?” Dit soort gedachten vergroten je stress en maken het moeilijker om met je situatie om te gaan.
Zelfcompassie is in deze momenten cruciaal.
Hoe oefen je zelfcompassie?
Praat met jezelf zoals je met een goede vriend(in) zou praten: Stel je voor dat een dierbare in jouw situatie zit. Wat zou je tegen hen zeggen?
Laat schuldgevoel los: Je hoeft je niet schuldig te voelen omdat je rust nodig hebt. Je lichaam vraagt om herstel, en dat is niets om je voor te schamen.
Omarm imperfectie: Je hoeft geen superheld te zijn. Het is oké om een slechte dag te hebben.
Mantra voor zelfcompassie:
“Ik doe wat ik kan. Mijn lichaam verdient rust, mijn geest verdient zachtheid.”
4. Creëer een veilige omgeving
Tijdens een flare-up is het belangrijk om je omgeving zo comfortabel mogelijk te maken. Dit kan je helpen om je mentaal en emotioneel veiliger te voelen.
Praktische tips voor een veilige omgeving:
Warmte: Gebruik een warmtekussen of warme kruik op je buik om pijn te verzachten.
Licht: Dim de lichten in je kamer of steek een kaars aan. Helder licht kan je prikkels verergeren.
Geur: Aromatherapie met geuren zoals lavendel of kamille kan een rustgevend effect hebben.
Zachte afleiding: Lees een geruststellend boek, kijk een ontspannende serie, of luister naar een podcast. Kies iets dat je aandacht afleidt, maar je niet uitput.
5. Reflecteer na afloop op wat je nodig hebt
Na een flare-up is het verleidelijk om gewoon door te gaan alsof er niets is gebeurd. Maar reflectie kan je helpen om beter voorbereid te zijn op toekomstige episodes en inzicht te krijgen in wat je nodig hebt.
Vragen om over na te denken:
Wat werkte goed tijdens deze flare-up? (bijvoorbeeld: ademhalingsoefeningen, warmte, rust)
Wat had ik anders willen doen?
Hoe kan ik mezelf beter ondersteunen de volgende keer?
Schrijf je antwoorden op in een dagboek of een app. Dit helpt je om patronen te herkennen en een persoonlijk plan te maken voor je welzijn.
Een endometriose-flare-up is fysiek en mentaal zwaar, maar je hoeft er niet alleen doorheen te gaan. Door te begrijpen wat er in je lichaam gebeurt, je zenuwstelsel te kalmeren, mild voor jezelf te zijn, een veilige omgeving te creëren en achteraf te reflecteren, kun je jezelf beter ondersteunen.
Onthoud: je hoeft niet perfect te zijn. Elke kleine stap die je zet om voor jezelf te zorgen, is een overwinning. Geef jezelf de ruimte om te voelen, te rusten, en te groeien – ook tijdens de zwaarste momenten.
